विद्यार्थी जीवन

 विद्यार्थी जीवन 



        विद्यार्थी जीवन म्हणजे काय? विद्यार्थ्याने विद्यार्थी जीवनात कसे जगावे? विद्यार्थी शब्दाचा अर्थ काय आहे?


      विद्यार्थी हा शब्द विद्या + अर्थी या दोन शब्दांपासून बनलेला आहे. म्हणजे ज्ञान प्राप्त करण्याची इच्छा. जीवनाच्या सुरुवातीच्या काळात ज्ञानप्राप्ती हे ध्येय असते, याला जीवनाचा सुवर्णकाळ म्हणतात.


      भक्कम इमारतीच्या बांधकामात काम करणारा कारागीर जसा काळजीपूर्वक पाया रचतो, त्याचप्रमाणे मानवी जीवनाच्या इमारतीच्या भक्कम बांधणीसाठी विद्यार्थी जीवनाचे नियोजन करणे अत्यंत आवश्यक आहे. साधा, फसवा, आशावादाच्या लाटेत उत्साहाने डोलणारा, हा काळ त्याचे भविष्य ठरवतो. या अवस्थेत शारीरिक, मानसिक आणि बौद्धिक शक्ती विकसित होतात. जीवनाची ध्येये शिक्षणाद्वारे निश्चित केली जातात.


    यशस्वी विद्यार्थी या काळात सामाजिक, धार्मिक, नैतिक नियम, आदर्श, मूल्ये अंगीकारतो, परंतु आजकाल गुरुकुल शिक्षण पद्धती नाही. आजचा विद्यार्थी शाळांमध्ये शिकतो. आज गुरूंमध्ये कडक शिस्तीचा अभाव आहे. आज शिक्षणाचा संबंध संपत्तीशी आहे. पैसे देऊन शिक्षण घेत असल्याचे विद्यार्थ्याला समजते.


      त्याच्यात गुरूंबद्दलच्या आदराचा अभाव आहे. शिवाय, कष्टाळू, कर्तव्यदक्ष शिक्षकांचीही वानवा आहे. शिक्षणात नैतिक मूल्यांना स्थान नाही. त्याचा उद्देश फक्त परीक्षा उत्तीर्ण होण्याचा असतो. या कारणांमुळे आजचा विद्यार्थी अनुशासनहीन, फॅशनचा वेडा, पाश्चात्य सभ्यतेचा अनुयायी आणि भारतीय संस्कृतीपासून दूर गेला आहे. आदर्श विद्यार्थ्याच्या गुणांची चर्चा करताना विद्यार्थी हा कावळ्यासारखा उत्सुक आणि जिज्ञासू असला पाहिजे, असे म्हटले आहे. विद्यार्थ्याने बगळ्यासारखे लक्ष देऊन अभ्यासात गुंतले पाहिजे. कुत्र्याप्रमाणे झोपताना त्याला जागरुक असायला हवे. त्यासाठी त्यांनी दुराचार टाळावा आणि आळस सोडून विद्यार्थी जीवनातील ध्येय गाठण्याचा प्रयत्न करावा.


     आजच्या विद्यार्थी वर्गाच्या दुरवस्थेला सध्याची शिक्षण व्यवस्थाही जबाबदार आहे. त्यामुळे त्यात बदल करणे आवश्यक आहे. त्यामुळे विद्यार्थ्यांमध्ये नम्रता, संयम, आज्ञापालन हे गुण विकसित झाले पाहिजेत. विद्यार्थ्याने स्वतः हे गुण विकसित करण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे. त्यामुळे देशाच्या भावी पिढीला चांगले संस्कार देऊन त्यांना सुजाण व कर्तव्यदक्ष नागरिक घडवण्याची जबाबदारी शिक्षणतज्ज्ञांची आहे.

मराठी विषयातील इतर निबंध पाहण्यासाठी क्लिक करा

हिंदी विषयातील निबंध पाहण्यासाठी क्लिक करा

English विषयातील निबंध पाहण्यासाठी क्लिक करा

Source : Google

Post a Comment

Previous Post Next Post