समानार्थी शब्द

 समानार्थी शब्द

अनाथ = पोरका


अपघात = दुर्घटना 


अभिवादन = नमस्कार, वंदन, प्रणाम 


अभिनंदन = गौरव


अभिमान = गर्व 


अरण्य = वन, जंगल, कानन  


अवघड = कठीण


अडचण = समस्या


अभ्यास = सराव  


अन्न = आहार, खाद्य 


अचंबा = आश्चर्य, नवल


अतिथी = पाहुणा  


अंगण = आवार 


अपराध = गुन्हा, दोष


अपाय = इजा 


अंत = शेवट 


अंघोळ = स्नान 


अंधार = काळोख, तिमिर 


अश्रू = आसू 


आई = माता, माय, जननी, माउली 


आकाश = आभाळ, गगन, नभ, अंबर 


आठवण = स्मरण, स्मृती, सय


आठवडा = सप्ताह 


आनंद = हर्ष


आजारी = पीडित, रोगी 


आयुष्य = जीवन, हयात


आतुरता = उत्सुकता  


आरोपी = गुन्हेगार, अपराधी 


आश्चर्य = नवल, अचंबा


आसन = बैठक


आदर = मान  


आवाज = ध्वनी, रव 


आज्ञा = आदेश, हुकूम


आपुलकी = जवळीकता 


आरसा = दर्पण 


आरंभ = सुरवात


आशा = इच्छा


आशीर्वाद = शुभचिंतन 


इलाज = उपाय


ईर्षा = चुरस  


उत्सव = समारंभ, सन, सोहळा


उक्ती = वचन 


उशीर = विलंब


ॠण = कर्ज 


ॠतू = मोसम


ऐट = रुबाब, डौल 


ओझे = वजन, भार 


ओढा = झरा, नाला 


ओळख = परिचय 


कथा = गोष्ट, कहाणी, हकिकत 


कठीण = अवघड 


कविता = काव्य, पद्य 


कष्ट = श्रम, मेहनत 


कंजूष = कृपण  


काम = कार्य, काज


काठ = किनारा, तीर, तट


काळ = समय, वेळ, अवधी 


किल्ला = गड, दुर्ग  


कार्य = काम 


कारागृह = कैदखाना, तुरुंग


कीर्ती = प्रसिद्धी, लौकिक, ख्याती 


कुतूहल = उत्सुकता


कुटुंब = परिवार


कुशल = हुशार, तरबेज   


कुत्रा = श्वान  


कोवळीक = कोमलता


कोठार = भांडार


खण = कप्पा  


ख्याती = कीर्ती, प्रसिद्धी, लौकिक 


खात्री = विश्वास  


खिडकी = गवाक्ष


खेडे = गाव, ग्राम  


खोड्या = चेष्टा, मस्करी 


गरज = आवश्यकता


गवत = तृण 


गर्व = अहंकार 


गाय = धेनू, गोमाता


गाणे = गीत, गान 


गंमत = मौज, मजा


गंध = वास, दरवळ


ग्रंथ = पुस्तक  


गाव = ग्राम, खेडे


गुन्हा = अपराध


गुलामी = दास्य 


गोड = मधुर  


गोणी = पोते 


गोष्ट = कहाणी, कथा


गौरव = सन्मान  


ग्राहक = गिऱ्हाईक 


घर = सदन, गृह, निकेतन, आलय 


घरटे = खोपा


घागर = घडा, मडके  


घोडा = अश्व, हय, वारू 


चव = रुची, गोडी


चरण = पाय, पाऊल


चरितार्थ = उदरनिर्वाह  


चक्र = चाक  


चाक = चक्र 


चंद्र = शशी, रजनीनाथ, इंदू 


चिंता = काळजी


चिडीचूप = शांत


चिमुरडी = लहान 


चूक = दोष  


चेहरा = मुख 


चौकशी = विचारपूस 


छंद = नाद, आवड


छान = सुरेख, सुंदर 


छिद्र = भोक 


जग = दुनिया, विश्व


जत्रा = मेळा 


जन = लोक, जनता  


जमीन = भूमी, धरती, भुई 


जंगल = रान 


जीव = प्राण


जीवन = आयुष्य, हयात 


जुलूम = अत्याचार, छळ, बळजोरी, अन्याय  


झाड = वृक्ष, तरू


झोपडी = कुटीर, खोप 


झोप = निद्रा  


झोका = झुला 


झेंडा = ध्वज, निशाण


ठग = चोर 


ठिकाण = स्थान 


डोके = मस्तक, शीर्ष, शीर 


डोळा = नेत्र, नयन, लोचन


डोंगर = पर्वत, गिरी 


ढग = मेघ, जलद, पयोधर, अभ्र 


ॠण = कर्ज 


तक्रार = गाऱ्हाणे 


तळे = तलाव, सरोवर, तडाग


त्वचा = कातडी


तारण = रक्षण 


ताल = ठेका


तुरंग = कैदखाना, बंदिवास 


तुलना = साम्य 


थट्टा = मस्करी, चेष्टा


थवा = समूह    


दगड = पाषाण, खडक 


दरवाजा = दार, कवाड


दाम = पैसा  


दृश्य = देखावा  


दिवस = दिन, वार, वासर


दिवा = दीप, दीपक 


दूध = दुग्ध, पय


द्वेष = मत्सर, हेवा 


देव = ईश्वर, विधाता 


देश = राष्ट्र 


देखावा = दृश्य


दार = दरवाजा 


दारिद्र्य = गरिबी 


दौलत = संपत्ती, धन  


धरती = भूमी, धरणी 


ध्वनी = आवाज, रव 


नदी = सरिता  


नजर = दृष्टी


नमस्कार = वंदन, नमन  


नातेवाईक = नातलग 


नाच = नृत्य 


निश्चय = निर्धार 


निर्धार = निश्चय 


निर्मळ = स्वच्छ


नियम = पद्धत 


निष्ठा = श्रद्धा 


नृत्य = नाच 


नोकर = सेवक


परिश्रम = कष्ट, मेहनत   


पती = नवरा, वर 


पत्र = टपाल 


पहाट = उषा  


परीक्षा = कसोटी 


पर्वा = चिंता, काळजी 


पर्वत = डोंगर, गिरी, अचल 


पक्षी = पाखरू, खग, विहंग


प्रकाश = उजेड 


प्रवास = सफर, फेरफटका, पर्यटन


प्रजा = लोक 


प्रत - नक्कल


प्रदेश = प्रांत 


प्रवास = यात्रा    


प्राण = जीव 


पान = पत्र, पत्ता 


प्रासाद = वाडा 


पाखरू = पक्षी 


प्रार्थना = स्तवन 


प्रामाणिकपणा = इमानदारी


प्रारंभ = सुरुवात, आरंभ  


प्रेम = प्रीती, माया, जिव्हाळा


प्रोत्साहन = उत्तेजन


पाऊस = वर्षा, पर्जन्य 


पाणी = जल, नीर, तोय, उदक


पिशवी = थैली 


पुस्तक = ग्रंथ


पुतळा = प्रतिमा, बाहुले


पुरातन = प्राचीन 


पृथ्वी = धरणी, जमीन, वसुंधरा, वसुधा  


फलक = फळा    


फांदी = शाखा 


फूल = पुष्प, सुमन, कुसुम


बदल = फेरफार, कलाटणी 


बर्फ = हिम  


बहीण = भगिनी


बक्षीस = पारितोषिक, पुरस्कार 


बाग = बगीचा, उद्यान, वाटिका 


बासरी = पावा


बेत = योजना


बाळ = बालक 


बाप = पिता, वडील, जनक 


बादशाहा = सम्राट


बुद्धी = मती 


ब्रीद = बाणा   


भरवसा = विश्वास 


भरारी = झेप, उड्डाण 


भाट = स्तुतिपाठक

भारती = भाषा, वैखरी


भांडण = तंटा  


भाळ = कपाळ 


भाऊ = बंधू, सहोदर


भेदभाव = फरक


भोजन = जेवण   


मदत = साहाय्य 


ममता = माया, जिव्हाळा, वात्सल्य 


मन = चित्त, अंतःकरण


मजूर = कामगार 


महिना = मास


महिला = स्त्री, बाई, ललना 


मजूर = कामगार


मस्तक = डोके, शीर, माथा  


मानवता = माणुसकी 


मान = गळा  


मंगल = पवित्र 


मंदिर = देऊळ, देवालय  


मार्ग = रस्ता, वाट


म्होरक्या = पुढारी, नेता  


मित्र = दोस्त, सोबती, सखा, सवंगडी


मुलगा = पुत्र, सुत, तनय 


मुलगी = कन्या, तनया  


मुद्रा = चेहरा, मुख, तोंड, वदन 


मुख = तोंड, चेहरा 


मुलुख = प्रदेश, प्रांत, परगणा 


मेहनत = कष्ट, श्रम, परिश्रम


मैत्री = दोस्ती


मौज = मजा, गंमत


यश = सफलता 


युक्ती = विचार, शक्कल 


युद्ध = लढाई, संग्राम, लढा, समर 


योद्धा = लढवय्या 


रक्त = रुधिर 


रणांगण = रणभूमी, समरांगण 


ऱ्हास = हानी    


राग = क्रोध, संताप, चीड 


राजा = नरेश, नृप 


राष्ट्र = देश 


रांग = ओळ 


रात्र = निशा, रजनी, यामिनी


रान = वन, जंगल, अरण्य, कानन


रूप = सौंदर्य


रुबाब = ऐट, तोरा  


रेखीव = सुंदर, सुबक 


लग्न = विवाह, परिणय  


लाट = लहर 


लाज = शरम, 


लोभ = हाव


वस्त्र = कपडा 


वारा = वात, पवन, अनिल, मारुत, समीर, वायू 


वाट = मार्ग, रस्ता 


वाद्य = वाजप 


वेग = गती


वेळ = समय, प्रहर


वेळू = बांबू 


वेश = सोशाख


वेदना = यातना  


विश्रांती = विसावा, आराम


वितरण = वाटप, वाटणी 


विद्या = ज्ञान 


विनंती = विनवणी 


विरोध = प्रतिकार


विसावा = विश्रांती, आराम  


विश्व = जग, दुनिया  


वीज = विद्युर, सौदामिनी 


वृत्ती = स्वभाव 


वृद्ध = म्हातारा 


वैराण = ओसाड, भकास, उजाड 


वैरी = शत्रू, दुष्मन 


वैषम्य = विषाद 


व्यवसाय = धंदा 


व्याख्यान = भाषण  


शरीर = देह, तनू, काया, कुडी, अंग


शक्ती = सामर्थ्य, जोर, बळ 


शर्यत = स्पर्धा, होड, चुरस 


शहर = नगर  


श्वापद = जनावर 


शास्त्रज्ञ = वैज्ञानिक 


शाळा = विद्यालय 


शेत =  शिवार, वावर, क्षेत्र


शिवार = शेत, वावर 


शीण = थकवा 


शील = चारित्र्य


शीतल = थंड, गार 


शिक्षा = दंड, शासन  


श्रम = कष्ट, मेहनत  


सकाळ = प्रभात, उष:काल


सचोटी = खरेपणा 


सफाई = स्वच्छता 


सवलत = सूट 


सजा = शिक्षा 


सन्मान = आदर 


संकट = आपत्ती


संधी = मोका


संत = सज्जन, साधू


संपत्ती = धन, दौलत, संपदा


सायंकाळ = संध्याकाळ 


सावली = छाया   


साथी = सोबती, मित्र, दोस्त, सखा 


स्तुती = प्रशंसा 


स्पर्धा = चुरस, शर्यत, होड, पैज


स्थान = ठिकाण, वास, ठाव  


स्त्री = बाई, महिला, ललना


संध्याकाळ = सायंकाळ, सांज 


स्फूर्ती = प्रेरणा 


सुवास = सुगंध, परिमल, दरवळ 


सुंदर = सुरेख, रमणीय, मनोहर, छान 


सागर = समुद्र, सिंधू, रत्नाकर, जलधी


सावली = छाया  


सामर्थ्य = शक्ती, बळ


साहित्य = लिखाण


सेवा = शुश्रूषा    


सिनेमा = चित्रपट, बोलपट 


सुविधा = सोय 


सुगंध = सुवास, परिमळ, दरवळ


सूत = धागा, दोरा


सूर = स्वर  


सूर्य = रवी, भास्कर, दिनकर, सविता 


सोने = सुवर्ण, कांचन, हेम


सोहळा = समारंभ 


हद्द = सीमा, शीव 


हल्ला = चढाई 


हकिकत = गोष्ट, कहाणी, कथा 


हात = हस्त, कर, बाहू 


हाक = साद 


हित = कल्याण 


हिंमत = धैर्य 


हुकूमत = अधिकार 


हुरूप = उत्साह 


हुबेहूब = तंतोतंत 


हेका = हट्ट, आग्रह 


क्षमा = माफी

मराठी विषयातील इतर निबंध पाहण्यासाठी क्लिक करा

हिंदी विषयातील निबंध पाहण्यासाठी क्लिक करा

English विषयातील निबंध पाहण्यासाठी क्लिक करा

Post a Comment

Previous Post Next Post